Systemisch Werken

Beschrijving

We zijn van jongs af aan gewend om te denken in termen van oorzaak en gevolg. Bijvoorbeeld:
“Door de overbeschermende houding van deze moeder is dit kind faalangstig.”
Maar je kan het ook omdraaien: ”Door de faalangst van dit kind is deze moeder over beschermend.”

Systemisch denken en werken gaat uit van het idee dat iedereen wordt beïnvloed door de systemen waarvan hij of zij deel uitmaakt. Denk aan systemen zoals:

• Het gezin
• Een school
• De buurt
• Een team
• Een vriendengroep
• De familie

Deze systemen hebben allemaal invloed op wat iemand denkt, voelt en doet.

Circulaire causaliteit: wederzijdse beïnvloeding
Een belangrijk uitgangspunt van systemisch werken is circulaire causaliteit. Hierbij kijk je naar wederzijdse beïnvloeding in plaats van naar eenrichtingsverkeer. Met andere woorden: hoe beïnvloeden mensen elkaar?

Een voorbeeld:
Een vader zegt: “Door het gedrag van mijn zoon maak ik me zorgen.”
De zoon zegt: “Ik moet wel mijn eigen plan trekken, want mijn vader zit constant boven op me.”
Beide personen leggen de oorzaak van hun gedrag bij de ander. Dit is typerend voor lineair denken. We zoomen dan in en kijken alleen nog maar in één richting. Daardoor ontstaat vaak een impasse in de communicatie of relatie.

Van oorzaak-gevolg naar systemisch kijken
Als je systemisch werkt, laat je het denken in oorzaak en gevolg los. Je kijkt naar de wederzijdse beïnvloeding tussen mensen. Het doel is om ineffectieve patronen zichtbaar te maken en te doorbreken.
Door deze manier van kijken ontstaat er ruimte. Je zet als het ware een “systemische bril” op. Vanuit die bril werk je samen met cliënten aan het doorbreken van vastgelopen dynamieken.

Tweedaagse training ‘Systemisch werken’
In deze praktijkgerichte tweedaagse training leer je systemisch denken en handelen. Je leert:

• Verschillende perspectieven innemen
• Ineffectieve patronen herkennen
• Systemisch interveniëren in begeleidingssituaties

Het gaat om een basistraining met oefeningen in basis systemische interventies, niet om een opleiding tot systeemtherapeut.

Direct toepasbaar in je werk
Tijdens de training werk je met eigen ingebrachte casuïstiek. Zo maak je direct de koppeling tussen theorie en praktijk. Je leert hoe je systemisch werken effectief kunt integreren in jouw begeleiding van cliënten.
Deze training is daardoor sterk gericht op de dagelijkse praktijk.

In de training komen de volgende onderdelen aan bod:

• Wat is systemisch werken
• Systemische eigenschappen herkennen
• Rollen, posities en labels in een gezin
• Over ordening/ binding en balans
• De attitude van een systemische hulpverlener
• Meerzijdige partijdigheid
• Eigen patronen en triggers herkennen
• Reflecteren op eigen systemen
• Dramadriehoek
• Meerzijdig partijdig zijn. Hoe doe je dat?
• Interventies in zetten waaronder:
  • circulaire vragen stellen
  • meta communicatie
  • kernkwadrant
  • beeldtaal

Na het volgen van de training heb/kun je:

• Kennis over wat sociale systemen zijn
• Reflecteren op eigen sociale systemen
• Herkennen van systemische eigenschappen en deze benoemen
• Systemische hypotheses maken
• Inzicht in eigen patronen en het herkennen van persoonlijke triggers
• Aansluiten en positie innemen
• Systemische analyse maken op praktijk casus
• Ineffectieve patronen doorbreken door systemisch interventies in te zetten
• Inzicht in-en toepassen van de Dramadriehoek
• Meerzijdige partijdig zijn
• Systemisch werken met cliënten in de praktijk

Centraal bij de trainingen van Groeimee staat het ervarend leren. Compacte theorie verweven met ervaringsgerichte oefeningen.
Na afloop heb je je kennis en je repertoire aan vaardigheden uitgebreid. Experimenteren, leren en reflecteren in een sfeer van vertrouwen en plezier!

Trainers

Sandra van der Vliet
Sandra van der Vliet heeft in de afgelopen 30 jaar gewerkt in de (gedwongen) jeugdhulpverlening. Zij is gestart als groepsleidster in een kindertehuis, heeft daarna als Jeugd- en gezinsbeschermer gewerkt en werkte de afgelopen jaren bij Veilig Thuis. Na het behalen van een PABO diploma is zij werkzaam geweest als leerkracht op een basisschool.
Echter een stukje van haar hart was achter gebleven bij het werken met kinderen en gezinnen in lastige opvoedsituaties waardoor zij weer is geen werken in de de gedwongen hulpverlening. Tegelijkertijd heeft zij een opleiding tot trainer gevolgd en interne trainingen verzorgd binnen De Jeugd- en Gezinsbeschermers en voor professionals bij Veilig Thuis. Door haar jarenlange ervaring in het werkveld heeft zij expertise opgebouwd op het gebied van gespreksvoering met kinderen, rapporteren, oplossingsgericht werken en het thema huiselijk geweld en kindermishandeling.
De wens om professionals binnen jeugdhulp/ jeugdbescherming en sociaal domein verder toe te rusten en vakbekwaam te maken zodat ook zij met hun “hart” hulpverlening kunnen blijven bieden, heeft gemaakt dat zij zich nu volledig als trainer inzet bij Stichting Groeimee.

Yvonne van Pouderoijen
Yvonne van Pouderoijen MSc. is orthopedagoog en docent en onderzoeker. Haar expertise is Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Yvonne heeft jarenlange ervaring in het werken binnen de jeugdzorg als gedragswetenschapper, teammanager, behandelcoördinator, hulpverlener en trainer. In de rol als inhoudelijk adviseur vanuit het Landelijk Netwerk Veilig Thuis is zij in 2018 betrokken geweest bij het opstellen van het afwegingskader bij 4 van de 8 beroepsgroepen. Tevens was zij aandachtfunctionaris Triage-instrument en landelijk trainer Triage- Instrument, herziende versie.

Referenties